Con ơi, bố về thăm Hà Tĩnh quê ta Bố kể con nghe về ngã ba Đồng Lộc. Trên mặt đất này có muôn triệu ngã ba Và có rất nhiều ngã ba nổi tiếng: Có những ngã ba nối những dòng sông lớn của một đại châu, sóng dựng trùng trùng: Có những ngã ba nối những con đường dài chạy từ các thủ đô to Như những mạch máu khổng lồ Trên thân hình trái đất Trong đó mỗi con người là một hạt hồng cầu đỏ chói. Có những ngã ba, là nơi gặp gỡ của những dòng văn minh lớn đông, tây, kim, cổ... Tất cả những ngã ba trên, con có thể học biết trong sách địa dư, trên những bản đồ. Mai sau lớn lên con có thể đến thăm và chụp ảnh nữa... Xong rồi con có thể quên... Nhưng con ơi, con chớ có quên ngã ba Đồng Lộc. Trong đời mỗi người cũng có những ngã ba đường Trong đời một dân tộc cũng có những ngã ba quyết định Những ngã ba vận mệnh Những cái nút trên dặm dài lịch sử Gặp những ngã ba đời, con sẽ nghĩ suy Và con ơi, muốn tìm đúng hướng đi Con sẽ nhớ đến ngã ba Đồng Lộc. Ngã ba Đồng Lộc: Là ngã ba nhưng nào có phân vân Nào có đắn đo do dự Là ngã ba trên chặng đường quyết liệt Những hướng đi đã quyết Không phải cho một lần Mà cho tất cả mọi lần Không phải cho một người Mà cho tất cả quê hương đất nước: Hướng về Nam, một nửa mình Tổ quốc Các ngã ba khác trên đời làm bằng nước, bằng sông, bằng thủy triều lên xuống. Hay bằng đá, bằng đất Bằng xi măng cốt sắt Bằng vôi trắng,? gạch nâu Bằng đèn xanh, đèn đỏ đủ màu Hay bằng những sự chênh vênh vấp ngã. Nhưng ngã ba Đồng Lộc được xây bằng xương máu Khi con về quê, con nhớ viếng thăm Mộ mười cô kề bên đường đỏ. Các cô như còn đứng đó Chờ lấp hố bom Đường thông xe, các cô mới đi nằm Các cô để lại tuổi thanh niên Mười chín, hai mươi, hăm hai tuổi Cho đất nước, quê hương Hồn trong như suối, Bình minh đời sáng rực vừng dương. Con sẽ đi thăm mời cô La Thị Tám Từ trường học lại về trận địa đầu non Đứng giữa đàn bò, đàn bê mũm mĩm Trên sườn núi cao cỏ đã mượt màu xanh Như mảng da non trên thân thể đang lành Cô sẽ chỉ cho con xem Những hố bom loang lổ Như đất trên mặt trăng Mỗi thước vuông ba quả bom to bự. Cô sẽ chỉ con xem Nghìn vạn điểm lăn bom nổ chậm Cô từng đến cắm cờ Mỗi một lần chạy thi với cái chết. Đôi chân cô nhanh hơn kíp nổ Cô là một ngọn cờ đỏ của quê ta Nghìn năm sau lịch sử sẽ còn ghi Những năm tháng chiến tranh ác liệt Nghìn vạn chuyến xe đi Qua trái tim ngã ba Đồng Lộc Máu qua tim máu lọc Xe vượt qua ngã ba xe xốc tới miền Nam. Và con ơi, bố ngồi nghĩ miên man Bạn bè ta trong cơn gió lốc Hẳn cũng đang vượt những ngã ba Đồng Lộc. Những ngã ba Việt Nam Dọc đường dài kẻ địch còn găm Nhiều bom nổ chậm Nhưng chẳng hề chi! Khắp năm châu còn nhiều La Thị Tám Nhiều Võ Thị Tần Đường sẽ thông xe đi về cách mạng.
Hà Tĩnh 1971
|