MẤY VẦN TƯỞNG NIỆM

Mây ngàn gió chở đi đâu,

Để trời Can Lộc một màu trong xanh,

Nhớ thời khói lửa chiến tranh,

Bao nhiêu huyền thoại dệt thành câu ca... ⁽¹⁾

Đường qua mấy chặng quê ta,

 Bao người đã hẹn gần xa về cùng,

Trông lên ngàn Hống đằng đông, ⁽²⁾

Vẳng nghe ai hát “Lam Hồng...” yêu thương... ⁽³⁾

Một thời đây cũng chiến trường,

Bom thù hủy diệt cung đường quê ta,

Lam Hồng xe vẫn vào ra,

Ngã ba Đồng Lộc từng là túi bom...

Nhà nhà lớp lớp cháu con,

Quân dân như một mất còn quê hương,

Bao người lớp tuổi yêu đương,

Thác về sống gửi cung đường vô Nam...

Chiều nay chật khách viếng thăm, ⁽⁴⁾

Hai hàng mười mộ chị nằm bên em,

Nhẩm tên - đếm tháng - tính năm...

Ra đi tuổi xế trăng rằm vậy sao?

Khép mi ngăn lệ khỏi trào,

Nén hương cháy dở bén vào tâm can,

Hồn thiêng theo ngọn gió ngàn,

Về đây! Về giữa muôn vàn yêu thương...

Trông ra vẫn đó cung đường,

Đồi xưa xanh lại chiến trường hồi sinh,

Thông reo ánh điện lung linh,

Ru Người yên nghỉ vẹn tình nước non./.

                       (L.T., Đồng Lộc - Ngày Khánh thành Cụm tượng LS, 19/8/2010)

Ghi chú:

(1) Đây chỉ bài hát “Người con gái sông La” của nhạc sĩ Doãn Nho về Anh hùng La Thị Tám từng lập công ở Ngã ba Đồng Lộc và bài hát “Một khúc tâm tình của người Hà Tĩnh” của nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý (... Đường Đồng Lộc, đường Khe Giao, rồi đường Hồng Lam, Đèo Ngang, Linh Cảm... giặc điên cuồng trút hàng vạn bom rơi...)...

(2) Vùng này từ xưa gọi núi Hồng Lĩnh (Hồng: to, Lĩnh: đỉnh núi) là ngàn Hống: “Bao giờ ngàn Hống hết cây. Sông Rum hết nước đó với đây mới hết tình” (Rum: đỏ nâu, là tên cũ của quãng sông Lam chảy qua chân Hồng Lĩnh).

(3) Bài hát “Chào em, cô gái Lam Hồng” của Ánh Dương ca ngợi tình cảm giữa người lái xe với người duy tu đường trên mặt trận giao thông vận tải tiếp viện cho chiến trường trong “Chiến tranh Việt Nam” như cách gọi của người Mỹ.

(4) Ngày 19/8/2010, Phó Thủ tướng - Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thiện Nhân cùng Lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh chủ trì Lễ Khánh thành Cụm tượng 10 LS TNXP tại Ngã ba Đồng Lộc. Cụm tượng đá được sáng tác và thi công với kinh phí do đội ngũ cán bộ, nhà giáo trong ngành giáo dục đóng góp tự nguyện. Tham dự Lễ có Anh hùng La Thị Tám cùng một số đồng đội của các LS  và CCB của Trung đoàn pháo phòng không đã từng chiến đấu bảo vệ Ngã ba Đồng Lộc thời đó.

Nơi tiến hành Lễ Tưởng niệm cách quê hương Lý Tự Trọng (1914-1931) - người Anh hùng bị thực dân Pháp xử chém khi mới 17 tuổi - chỉ khoảng 6 cây số và 10 nữ LS, người trẻ nhất cũng mới 17 tuổi, làm ta nhớ lại mấy câu thơ của Tố Hữu:

... “Người đang sống nhớ người đã khuất

Nhớ những anh chị mất trên đường

Tù lao máy chém chiến trường

Dẫu tan nát thịt còn vương vấn hồn”...