Từ 1/9, Cục Thương binh liệt sĩ và người có công bắt đầu đợt báo tin mộ liệt sĩ quy mô nhất từ trước đến nay. Công việc này mang lại hy vọng cho hàng trăm nghìn gia đình có con em hy sinh trong các cuộc kháng chiến bảo vệ tổ quốc. Cục trưởng Hoàng Công Thái đã trao đổi với VnExpress xung quanh đề án này.
- Ông có thể cho biết thông tin cơ bản về đề án tìm mộ liệt sĩ?
- Cách đây hơn một năm, Bộ trưởng Lao động Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hằng có quyết định phê duyệt dự án quy hoạch cơ sở dữ liệu và báo tin về mộ liệt sĩ. Cả nước có gần 3.000 nghĩa trang liệt sĩ, mộ chí ở 3 dạng. Một là có đầy đủ thông tin, hai là hoàn toàn không có thông tin (vô danh), ba là thông tin chưa đầy đủ. Dự án tập trung chủ yếu vào nhóm thứ ba, mộ thiếu thông tin.
Trao đổi với VnExpress trước đó, nguyên thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Nguyễn Đình Liêu cho biết, Bộ đang quản lý khoảng 1,1 triệu liệt sĩ, nhưng mới quy tập và biết được khoảng 800.000 mộ. Trong đó, mới khoảng 500.000 mộ có tên, địa chỉ. Như vậy, hiện còn khoảng 600.000 mộ liệt sĩ hoặc là vô danh, hoặc là thiếu thông tin. |
Chúng tôi đã phát phiếu điều tra tới tất cả gia đình liệt sĩ trên toàn quốc. Từ thông tin của gia đình liệt sĩ, đối chiếu với kho dữ liệu về mộ, bổ sung thông tin từ phía Bộ Quốc phòng, chúng tôi đã xác định họ tên, năm sinh, quê quán, ngày hy sinh và địa chỉ cụ thể phần mộ của hàng nghìn liệt sĩ. Thực tế rất nhiều mộ ghi tên tuổi liệt sĩ không chính xác, bị sai dấu. Do nhiều địa phương tách nhập nên địa chỉ quê quán thay đổi, thân nhân không biết để tìm.
- Thông qua dự án, có bao nhiêu gia đình tìm được mộ liệt sĩ?
- Theo số liệu thu thập được, trong đợt từ ngày 1 đến 30/9, chúng tôi sẽ báo tin mộ liệt sĩ cho hơn một nghìn gia đình tại 5 tỉnh: Hà Giang có 181; Bắc Kạn (103); Lào Cai (161); Lạng Sơn (202) và Thái Nguyên (372). 5 tỉnh này có số lượng một liệt sĩ không nhiều, việc đối chiếu hồ sơ nhanh. Còn lại từ nay đến hết 2007, chúng tôi tiếp tục báo tin về mộ liệt sĩ cho hàng chục nghìn gia đình trên cả nước.
- Với những ngôi mộ vô danh, Cục có phương án gì để tìm lại tên tuổi, quê quán và báo tin cho gia đình thân nhân liệt sĩ?
- Trường hợp mộ liệt sĩ chưa có tên (chiếm khoảng 20%), hoặc sau khi đối chiếu vẫn chưa xác định đầy đủ thông tin thì chúng tôi tiếp tục phối hợp với Bộ Quốc phòng để tìm kiếm, bổ sung. Có thể thời điểm này chưa tìm được tên tuổi cho các anh, nhưng sau này khi khoa học phát triển với trình độ công nghệ gene mình có thể xác định được. Nhiệm vụ trước mắt là tiếp tục bảo quản tốt những mộ này.
- Hình thức báo tin mộ liệt sĩ có khác gì so với cách thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng, vốn đã áp dụng từ hàng chục năm nay?
- Mỗi mộ liệt sĩ đã xác định được danh tính, quê quán, chúng tôi sẽ lập thành 2 bộ hồ sơ, một lưu trữ tại Cục, một gửi về Sở Lao động Thương binh và Xã hội địa phương. Theo chỉ đạo của Bộ trưởng, Sở có trách nhiệm gửi tin trực tiếp đến từng gia đình liệt sĩ.
- Gia đình liệt sĩ có thắc mắc, hoặc có thể không chấp nhận phần mộ được báo tin thì sẽ hỏi cơ quan nào?
- Chúng tôi chỉ thông báo những mộ đã được khẳng định, tức là chắc chắn 100%. Trường hợp gia đình liệt sĩ thắc mắc thì có thể hỏi trực tiếp Sở Lao động Thương binh và Xã hội địa phương. Nếu Sở không giải quyết được thì Sở chuyển lên Cục, hoặc thân nhân liệt sĩ có thể liên hệ trực tiếp với Cục hoặc qua địa chỉ http://www.ditimdongdoi.gov.vn/. Cục thành lập một tổ do Cục phó làm thường trực, để xử lý những vấn đề phát sinh.
- Chiến tranh đã đi qua hơn 30 năm, tại sao bây giờ Bộ Lao động mới thực hiện dự án báo tin mộ liệt sĩ?
- Chưa có dự án này thì từ trước đến nay đã có rất nhiều cơ quan, tổ chức thực hiện việc báo tin mộ liệt sĩ, tuy nhiên quy mô không lớn. Đến nay khi đã có đủ điều kiện (số lượng mộ nhiều do ngày càng quy tập được nhiều, có đủ điều kiện thẩm định...), Bộ mới triển khai đề án quy hoạch cơ sở dữ liệu và báo tin về một liệt sĩ.
Hồng Khánh - vnexpress.net |